Religie plemienne

Religie plemienne

Terminem religii plemiennych określa się wierzenia ludów pierwotnych. Religie plemienne występują zwłaszcza na obszarze Afryki oraz wysp Oceanii. Znamienną cechą religii plemiennych jest fakt, że nie posiada ona założycieli, ani reformatorów. Jednakże wśród plemion odnajduję się wyróżniające persony. Należą do nich: wodzowie, kapłani, wróżbici, czarownicy, choć nie są oni założycielami religii. 

Wierzenia ludów i tradycje religijne przekazywane są w formie ustnej z pokolenia na pokolenia. Określone zasady rytualne oraz obrzędy świata duchowego mieszczą się w plemiennej pamięci. Charakterystyczną cechą religii plemiennych jest ograniczony zasięg tej religii. Dotyczą one bowiem ludności danego plemienia. Jednakże można wyróżnić najbardziej typowe zasady religii plemiennej. 

Wśród nich wyróżnić można:

- Wiarę w Istotę Najwyższą: wyznawcy religii plemiennych wierzą w istnienie Boga, który jest stwórcą wszystkiego. Bóg ten jest bardzo odległy od człowieka. Dlatego też ludy plemienne wyrażają cześć, licznym bożkom. Ludy pierwotne nie posiadają świątyń ale posążki bóstw. Bóg określany jest jako ,,Stwórca’’ , ,,Ojca’’ , ,,Dawca pożywienia’’ , ,,Pan’’. Jednakże nie składa się ofiar Istocie Najwyższej, czyli Bogu ale poszczególnym duchom np. bóstwu pioruna, bóstwu ziemi, bóstwo w zwierzętach.

- Kult przodków : ludy pierwotne ogromnym szacunkiem darzą zmarłych. Wyznają to w otaczaniu ich czcią. Kult przodków ma na celu wstawianie się zmarłych za potomkami u bóstw. Oddawanie czci przodkom polega na rytuale zaklęć i składaniu im ofiar, najczęściej z pożywienia.

-Świat duchów: duchy zostały stworzone przez Boga, ich zadaniem jest uczestnictwo w życiu człowieka. Przyczyniają się do pomyślności, lub choroby, czy śmierci. Aby uzyskać pożądane wydarzenie od duchów należy składać im ofiary.

- Obrzędy : życie ludów pierwotnych podyktowane jest sakralnością choć nie ma w ich egzystencji ścisłego podziału na sacrum i profanum. Życie ludności plemiennej w dużej mierze zdeterminowane jest obrzędami. Istnieje kilka rodzajów obrzędów. Wyróżnia się: Obrzędy inicjacyjne (wtajemniczenia) i puryfikacyjne (oczyszczenia). Obrzędy inicjacyjne wiążą się z nowym etapem życia, związanym z narodzinami, wiekiem młodzieńczym, ślubem, czy pogrzebem. Obrzędy puryfikacyjne natomiast pozwalają powrócić do wspólnoty, tym którzy odeszli od niej w wyniku nieczystości rytualnej.

- Zbawienie : rozumiane jest nieco odmiennie niż w innych religiach, oznacza ono bowiem przejście do śmierci z ziemi do zaświatów. Dlatego też ludność plemienna przywiązuje duże znaczenie do rytuałów pogrzebowych. Obrzędy pogrzebowe są wielostopniowe, pozwalają w ten sposób rozstać się ze zmarłym i wziąć na siebie obowiązki, które spoczywały na zmarłym uczestniczącym onegdaj we wspólnocie. Dlatego tak istotne jest posiadanie dzieci, ażeby zmarły miał odprawiony w odpowiedni sposób obrzędy pogrzebowe.

 Górki J., Spotkania z religiami, Wyd. księgarnia św. Jacka, Katowice 2007, s.77-79/.

Sakowicz E, Religioznawstwo,Wyd. Polihymia, Lublin 2009, s. 93-98.